fbpx

Ekologiczne nurty a zatrudnienie – w jaki sposób zrównoważony rozwój kształtuje rynek pracy i decyzje zawodowe?

Zielone trendy coraz mocniej kształtują gospodarkę, a hasło „zrównoważony rozwój” stało się naturalnym elementem języka polityków, przedsiębiorców i środowiska akademickiego. Unia Europejska, stawiając na Europejski Zielony Ład, pakiet „Fit for 55” i Taksonomię UE, zapowiedziała redukcję emisji o 55% do 2030 roku i osiągnięcie neutralności klimatycznej w połowie wieku. Za tymi celami idą miliardowe fundusze kierowane na modernizację budynków, elektromobilność, rozwój inteligentnych sieci czy projekty gospodarki cyrkularnej. Rosnące grono inwestorów analizuje raporty ESG, a firmy poszukują ludzi dobrze przygotowanych do pracy w ochronie środowiska. Równocześnie konsumenci chętniej wybierają rozwiązania o niskim śladzie węglowym. Wszystko to tworzy nowe realia dla młodych, którzy szykują się do wejścia na rynek pracy. Studenci znajdują się dziś w zupełnie innej sytuacji niż ich starsi koledzy – oczekuje się od nich znajomości narzędzi do raportowania ESG czy zarządzania emisjami, które zaczynają mieć wagę podobną do znajomości języka angielskiego w środowisku zawodowym jeszcze kilkanaście lat temu. Warto więc zastanowić się, jak już na etapie studiów ułożyć karierę tak, aby wpisała się w rosnące potrzeby zielonej gospodarki.

Praca w obliczu zielonej transformacji

Przestawianie gospodarki na niskoemisyjne tory nie ogranicza się już do raportów CSR – coraz mocniej wpływa na rynek pracy w całej Europie. Zgodnie z analizą Eurofound, wdrożenie Zielonego Ładu do 2030 roku może przynieść 204 tysiące nowych miejsc pracy, wykraczających poza przewidywany, naturalny wzrost zatrudnienia w krajach członkowskich. Najwięcej zyskają branże związane z energooszczędnym budownictwem oraz modernizacją sieci energetycznych. Jeszcze szybciej rośnie jednak sektor odnawialnych źródeł energii. Jak pokazuje raport International Renewable Energy Agency (IRENA), w ciągu roku liczba osób zatrudnionych w zielonej gospodarce zwiększyła się globalnie o 18%, a same kraje UE zapewniają już pracę 1,81 mln ludzi w tym sektorze.

Od inżyniera po psychologa – kto znajdzie miejsce w zielonej transformacji?

Statystyki z JobsPikr jasno pokazują, że rynek pracy chętniej chłonie specjalistów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Liczba niemieckich ofert pracy, w których pojawia się termin „sustainability” lub „ESG”, zwiększyła się w 2024 roku z 45,7 tys. do 60,5 tys. Ten sam trend obserwujemy także w Wielkiej Brytanii i we Francji. Najczęściej rekrutowani są inżynierowie odnawialnych źródeł energii, analitycy danych środowiskowych, prawnicy od prawa klimatycznego oraz eksperci finansowi zajmujący się zrównoważonym rozwojem. To właśnie te profesje trafiają dziś na pierwsze strony serwisów rekrutacyjnych i coraz częściej otwierają drzwi do kariery w dużych firmach.

Firmy poszerzają rekrutacje daleko poza grono absolwentów kierunków przyrodniczych. Stawiają na zespoły mieszane, w których łączy się różne specjalizacje i doświadczenia. Takie podejście pozwala patrzeć na problem ograniczania emisji z wielu stron i wdrażać rozwiązania, które naprawdę działają. W praktyce oznacza to, że obok inżynierów w projektach ekologicznych pojawiają się także psychologowie, logistycy czy specjaliści od komunikacji. Dla studentów płynie z tego ważna lekcja – doświadczenie zdobyte przy inicjatywach środowiskowych, nawet jeśli studiuje się zupełnie inny kierunek, może stać się przepustką do zawodów o największym potencjale w przyszłości.

Zielona zmiana a perspektywy zawodowe – które branże zyskają najwięcej?

Zmiany związane z ekologią nie rozkładają się równomiernie na wszystkie sektory. Najwięcej inwestycji i innowacyjnych projektów trafia do określonych branż, które dzięki temu stają się szczególnie atrakcyjne dla osób wchodzących na rynek pracy. To właśnie tam rośnie popyt na specjalistów, a perspektywy rozwoju zawodowego wydają się najbardziej stabilne.

Nowoczesne rolnictwo i świadome podejście do produkcji żywności

Rolnictwo w XXI wieku stoi przed trudnym zadaniem – trzeba zwiększać produkcję żywności, nie pogłębiając jednocześnie problemów środowiskowych, takich jak emisje gazów cieplarnianych czy degradacja gleb. W odpowiedzi rosnącą popularność zyskuje rolnictwo zrównoważone. Jego najbardziej zaawansowaną odmianą jest rolnictwo regeneratywne, które skupia się na odbudowie żyzności gleby. W praktyce oznacza to rezygnację z orki, wprowadzanie roślin okrywowych, rotację upraw i powiązanie ich z chowem zwierząt. Takie działania sprawiają, że gleba lepiej zatrzymuje wodę i pochłania dwutlenek węgla, co w warunkach coraz częstszych susz nabiera ogromnego znaczenia.

Popularność rolnictwa regeneratywnego sprawia, że na rynku pracy pojawia się zapotrzebowanie na nowe kompetencje. Potrzebni są specjaliści wspierający gospodarstwa w zmianie sposobu produkcji, doradcy pomagający w pozyskiwaniu certyfikatów oraz osoby zajmujące się rynkiem kredytów węglowych, który staje się dodatkowym źródłem przychodu. Równolegle rozwija się sektor AgriTech, wprowadzający rozwiązania cyfrowe do zarządzania polami i uprawami. Start-upy tworzą narzędzia wykorzystujące satelity, drony czy sztuczną inteligencję, aby precyzyjnie monitorować stan gleby i plonów. Takie firmy potrzebują nie tylko inżynierów i programistów, lecz także ekspertów od prawa, finansów i rozwoju biznesu. Ścieżka kariery w tym obszarze jest więc otwarta dla absolwentów wielu różnych kierunków.

Obieg zamknięty i nowe spojrzenie na odpady

Tradycyjny model gospodarki liniowej – napędzająca się produkcja, konsumpcja i wyrzucanie – odchodzi powoli do przeszłości. Ważniejsza staje się gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ), której celem jest maksymalne wydłużenie życia produktów i surowców. W tym modelu pozostają one w użyciu tak długo, jak to możliwe – dzięki naprawie, ponownemu wykorzystaniu, modernizacji i recyklingowi. To zmiana o charakterze systemowym, obejmująca niemal wszystkie sektory przemysłu i usług oraz wprowadzająca nowe standardy działania.

Wraz z rozwojem gospodarki o obiegu zamkniętym pojawia się coraz większe zapotrzebowanie na osoby potrafiące projektować i wdrażać nowe procesy. Szczególnie ważni stają się logistycy oraz eksperci zajmujący się transportem i łańcuchami dostaw, odpowiedzialni za tzw. logistykę odzysku, czyli organizację przekazywania zużytych produktów do ponownego użycia lub recyklingu. Firmy poszukują również menedżerów GOZ oraz inżynierów tworzących innowacyjne technologie przetwarzania i opracowujących nowe materiały. Na znaczeniu zyskuje także ekoprojektowanie, które otwiera interesujące perspektywy rozwoju zawodowego dla absolwentów kierunków technicznych i produkcyjnych.

Budownictwo przyjazne środowisku i rozwój zielonych miast

Budownictwo należy do branż, które zużywają najwięcej energii i emitują ogromne ilości gazów cieplarnianych, dlatego znalazło się w centrum działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Współczesne projekty idą jednak dużo dalej niż tylko w stronę oszczędzania energii. Nowe budynki mają być przyjazne dla zdrowia, odporne na zmiany klimatu, tworzone z materiałów o niskiej emisji i dopasowane do otoczenia, w którym powstają. To przestrzeń, w której swoje umiejętności mogą wykorzystać architekci, urbaniści i inżynierowie, a w pracy towarzyszą im międzynarodowe standardy certyfikacji, jak BREEAM czy LEED.

Na tym jednak rola branży się nie kończy. Zrównoważone budownictwo obejmuje także technologie wspierające efektywność gotowych obiektów: od inteligentnych systemów zarządzania energią, przez zielone dachy, po instalacje gromadzące wodę deszczową. Rozwój takich rozwiązań zwiększa zapotrzebowanie na inżynierów instalacji i specjalistów prowadzących audyty energetyczne. Naturalnym rozwinięciem tej idei jest wizja zielonych miast, które łączą transport niskoemisyjny, infrastrukturę wodną i przestrzenie zielone. To projekty wymagające współpracy zarówno inżynierów i urbanistów, jak i ekspertów nauk społecznych – dopiero wtedy mogą stać się realną alternatywą dla dotychczasowych modeli urbanizacji.

Ekonomia i komunikacja na zielono

Transformacja w stronę gospodarki niskoemisyjnej wymaga ogromnych nakładów kapitałowych, a to napędza rozwój zielonego sektora finansowego. Banki, fundusze inwestycyjne i firmy ubezpieczeniowe tworzą nowe produkty wspierające projekty prośrodowiskowe – od ekokredytów po obligacje przeznaczone na finansowanie zrównoważonych inwestycji. Jednocześnie instytucje te muszą brać pod uwagę ryzyka związane ze zmianami klimatycznymi i restrykcyjne regulacje dotyczące ESG. Na rynku pracy rośnie popyt na ludzi, którzy łączą wiedzę finansową z umiejętnością oceny wpływu działań gospodarczych na środowisko. To ciekawa ścieżka kariery dla studentów finansów, prawa, ekonomii i rachunkowości.

Dziś nie wystarczy już finansować zielone projekty – równie ważne jest to, jak się o nich opowiada. Firmy, które chcą budować zaufanie, muszą mówić o swoich działaniach jasno, przejrzyście i bez marketingowych pułapek. Dlatego coraz większą rolę odgrywają specjaliści od komunikacji, PR i marketingu, dobrze znający realia ESG i świadomi ryzyka greenwashingu. Ten trend widać także poza biznesem. Edukacja ekologiczna rozwija się w organizacjach pozarządowych, instytucjach szkoleniowych i mediach, które pomagają odbiorcom zrozumieć sens zachodzących zmian i uczą, jak je wprowadzać w praktyce.

Plan na przyszłość – jak rozwijać się w zgodzie ze zrównoważonym rozwojem?

Wybór studiów w czasach kryzysu klimatycznego to coś więcej niż decyzja o kierunku kształcenia. To także pytanie o to, jaki wpływ chce się wywrzeć na otoczenie i w jakim stopniu włączyć się w proces zmian. Nie trzeba kończyć ochrony środowiska, żeby mieć realny udział w zielonej transformacji. Ważne jest otwarcie na wiedzę o zrównoważonym rozwoju i umiejętność przenoszenia jej do codziennej praktyki zawodowej – bez względu na branżę, w której się pracuje.

  • Wpleć ekologię w swój kierunek. Sprawdź, czy na uczelni znajdziesz zajęcia dotyczące zrównoważonego rozwoju, ESG albo gospodarki cyrkularnej i uwzględnij je w programie.
  • Łap praktykę, nie tylko teorię. Staże, projekty studenckie czy współpraca z firmami wdrażającymi zielone strategie pozwolą zobaczyć, jak naprawdę wygląda ekologiczna branża.
  • Włącz się w działania społeczne. Wolontariat w organizacjach zajmujących się edukacją ekologiczną czy ochroną przyrody to okazja do realnej pomocy i jednocześnie świetna szkoła umiejętności miękkich.
  • Poszerzaj kompetencje poza uczelnią. Kursy online, szkolenia i studia podyplomowe z zakresu audytów energetycznych, projektów OZE czy raportowania ESG dodadzą każdemu CV wartościowych punktów.

Paszport do kariery jutra

Rynek pracy przyspiesza i zmienia się szybciej, niż wielu mogłoby przypuszczać. Jeszcze dekadę temu mówiono głównie o cyfryzacji, a dziś na pierwszy plan wysuwa się transformacja ekologiczna. To ona tworzy setki tysięcy nowych miejsc pracy i sprawia, że w ogłoszeniach rekrutacyjnych pojawiają się hasła ESG, raportowanie emisji czy audyt energetyczny. Gospodarka potrzebuje pracowników, którzy potrafią połączyć wiedzę techniczną z rozumieniem regulacji i społecznych oczekiwań. Takie kompetencje są coraz częściej wymagane nie tylko w energetyce, ale także w finansach, budownictwie czy transporcie. Dla studentów i osób rozpoczynających karierę to moment, w którym trzeba zadać sobie pytanie – jakie miejsce chcę zająć w tej zmianie? Kto dziś świadomie włączy zielone elementy do swojej ścieżki edukacyjnej i zawodowej, jutro znajdzie się o krok przed innymi kandydatami. Praktyka rekrutacji najlepiej dowodzi, że zielone umiejętności wyznaczają dziś kierunek kariery.

Autor: Joanna Ważny

Źródła:

Więcej aktualności

Wysoki kontrast
Rozmiar czcionki